Co w wodzie piszczy? Świętujemy Światowy Dzień Oceanów

8 czerwca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Oceanów, co stanowi doskonałą okazję do zastanowienia się nad tym jak oceany wpływają na nasze życie. Co możemy zrobić, aby uchronić największe akweny wodne na Ziemi?

Oceany są podstawowym składnikiem ziemskiej hydrosfery i pokrywają ponad 70% powierzchni naszej planety. Szacuje się, że wszystkie oceany zajmują obszar 361 milionów kilometrów kwadratowych a łączna objętość wód oceanicznych przekracza 1370 milionów kilometrów sześciennych. Wszystkie oceany na świecie są ze sobą połączone, a umowne granice między nimi są wyznaczane z uwzględnieniem naturalnych kryteriów: kontynentów, cieśnin czy występowania określonych ekosystemów. Można powiedzieć, że wszystkie oceany tworzą jeden wielki Wszechocean, nazywany też Oceanem Światowym. Międzynarodowa Organizacja Hydrograficzna (IHO) wyróżnia dziś 5 oceanów:

  • Spokojny, czyli Pacyfik
  • Atlantycki,
  • Indyjski,
  • Arktyczny,
  • Południowy.

Pacyfik jest najgłębszym i największym z oceanów. Jego wschodnią granicę wyznaczają wybrzeża Ameryki Północnej i południowej, natomiast wschodnią – Azja i Australia. Średnia głębokość Pacyfiku to 4280 m. Gdy Ferdynand Magellan przemierzał jego wody, napotkał mniej sztormów niż na Atlantyku, jednak dziś powszechnie wiadomo, że na Oceanie Spokojnym występuje najwięcej huraganów i wysokich fal.

Ocean Atlantycki rozciąga się między Europą i Afryką a Ameryką Północną, Południową i Antarktydą. Średnia głębokość Oceanu Atlantyckiego to 3339 m. Morze Bałtyckie jest połączone z Atlantykiem, który przez wąskie Cieśniny Duńskie stanowi źródło jego słonych wód. Gdyby nie to połączenie, Bałtyk szybko stałby się słodkim jeziorem, ponieważ jego wody zasilane są przez liczne rzeki europejskie oraz opady atmosferyczne.

Ocean Indyjski to trzeci największy i najcieplejszy zbiornik wodny na świecie. Jego powierzchnia to ok. 68,6 miliona kilometrów kwadratowych. Oznacza to, że pokrywa ok. 20 proc. całkowitej powierzchni Wszechoceanu.

Najmniejszym i najpłytszym z pięciu wielkich zbiorników wodnych naszej planety jest Ocean Arktyczny. Jego powierzchnia to 15,5 miliona kilometrów kwadratowych, a średnia głębokość – 1201 m. Jego wody otaczają biegun północny i rozciągają się między Eurazją i Ameryką Północną.

Ocean Południowy to jedyny ocean na świecie, którego granice wyznacza prąd morski (Antarktyczny Prąd Okołobiegunowy, czyli AAC). W porównaniu z wodami oceanicznymi na północy, wody Oceanu Południowego są mniej zasolone i wyraźnie chłodniejsze. Rozciąga się od wybrzeża Antarktydy do równoleżnika 60°S. Tam łączy się z Pacyfikiem, Oceanem Indyjskim i Atlantyckim.

„Niezależnie od nazw i granic, jakimi podzieliliśmy morza i oceany, one współgrają ze sobą i działają niczym jeden organizm – globalny Ocean. Jest on niezbędny dla naszego przetrwania i odgrywa kluczową rolę w szeregu życiodajnych cykli: węglowym, pokarmowym, wodnym, wymiany energii pomiędzy regionami świata (za pośrednictwem prądów oceanicznych). Bez nich nasza planeta nie nadawałaby się do zamieszkania” – czytamy w portalu woda.edu.pl. Czy mamy wpływ na oceany? Oczywiście – wydalane przez naszą cywilizację odpady, chemikalia i gazy cieplarniane takie jak CO2 mają bezpośredni wpływ na niszczenie lasów i ekosystemów morskich. Sprzątając rzeki jesteśmy na początku długiej drogi do czystszych wód oceanicznych. Wierzymy, że zwiększanie ekologicznej świadomości i organizowanie lokalnych akcji sprzątania ma sens nie tylko dla środowiska naturalnego w Polsce, ale i na Świecie.

Do zobaczenia nad wodą!

źródła:

https://www.national-geographic.pl/artykul/oceany-na-ziemi-fascynujace-fakty-i-ciekawostki-o-najwiekszych-zbiornikach-wodnych

https://www.woda.edu.pl/artykuly/ocean